De historie van Kasteel Mierlo
Vanaf begin 13e eeuw was de “vrije” Heerlijkheid Mierlo in het bezit van de Heren van Mierlo. Dat hield in dat zij de rechten hadden over de bevolking, grond, wegen, water, wind en van alles wat op hun grondgebied werd bebouwd. Ze bezaten grote hoeven, de windmolen en de kerk van Mierlo. De straten in Mierlo die naar deze Heren zijn vernoemd herinneren ons nog aan dit verleden, zoals de van Rodestraat, Dickbierweg, de Swaeffstraat, van Grevenbroeckweg en van Scherpenzeelweg.
Eerste vermelding kasteel Mierlo
In de beginperiode verbleven de Heren als ze in Mierlo waren waarschijnlijk in een van de grote hoeven. De eerste geschreven bron waar het kasteel Mierlo in wordt vermeld is het
testament uit 1410 van Hendrik Dickbier, maar vermoedelijk is het al in de 14de eeuw gebouwd door deze familie. Over de kasteeleigenaren is meer informatie bewaard gebleven dan over het kasteel zelf. Gelukkig zijn er pentekeningen en kopergravures uit de 17e en 18 eeuw van het kasteel. Dankzij die afbeeldingen weten wij toch hoe de middeleeuwse waterburcht er uit heeft gezien; een imposant, hoog en massief gebouw.
Eerste vermelding kasteel Mierlo
In de beginperiode verbleven de Heren als ze in Mierlo waren waarschijnlijk in een van de grote hoeven. De eerste geschreven bron waar het kasteel Mierlo in wordt vermeld is het
testament uit 1410 van Hendrik Dickbier, maar vermoedelijk is het al in de 14de eeuw gebouwd door deze familie. Over de kasteeleigenaren is meer informatie bewaard gebleven dan over het kasteel zelf. Gelukkig zijn er pentekeningen en kopergravures uit de 17e en 18 eeuw van het kasteel. Dankzij die afbeeldingen weten wij toch hoe de middeleeuwse waterburcht er uit heeft gezien; een imposant, hoog en massief gebouw.
Naast de hoge hoofdburcht, had het kasteel ook een voorburcht. Tot de voorburcht behoorden de neerhuizinge (een pachtboerderij van het kasteel), de paardenstallen en een
kapel. De kapel dateerde van 1475 en was een soort privékerk voor de Heren. De hoofdburcht bezat een zekere luxe, want hij was voorzien van leien daken en ook we weten dat er mergelsteen, hardsteen en sierlijsten in en aan de muren waren verwerkt.
Gevangenis Het complex was gebouwd in een vennetje, dat deels als gracht heeft gediend. De hoofdburcht was dubbel beveiligd door water. Om die te bereiken moest men eerst over de ophaalbrug naar de voorburcht en vervolgens over de tweede ophaalbrug naar de hoofdburcht. Verder was er een gevangenis en een gijzelkamer waar vooral tijdens de heksenprocessen - eind 16e eeuw - veelvuldig gebruik van werd gemaakt.
Dat het een hoog kasteel was blijkt ook uit een verhaal in de Heerlijkheidsarchieven, over een gevangene die in de gijzelkamer werd vastgehouden en daaruit wist te ontkomen door een gat in de zoldering. Toen hij echter via een raam wilde ontsnappen overleefde hij de val van 12 tot 15 meter niet.
Verval In de loop van de 18de eeuw raakte het kasteel in verval, vooral nadat het na 1765 voornamelijk door pachters van het jachtrecht werd bewoond. De Heerlijkheid leverde niet genoeg geld meer op om ingrijpende restauraties aan kasteel en bijgebouwen te bekostigen, alleen de hoogstnodige restauraties werden gedaan. In 1736 werd het kasteel, inclusief de hoeve, getaxeerd op 5.000 gulden en dat was evenveel als de windmolen van Mierlo. Dit bedrag geeft aan dat de bouwkundige toestand op dat moment al zeer te wensen overliet. In 1795 werd het eerste gedeelte van het kasteel gesloopt en begin 1800 was er bovengronds van de hoofdburcht niets meer te zien, de kadastrale kaarten geven in 1832 nog wel de contouren aan van de voorburcht.
De poort naar het kasteelcomplex is tot omstreeks 1948 als laatste in de weilanden overgebleven. Nadat eind 18e eeuw de Heerlijke rechten formeel waren afgeschaft, bleven de afstammelingen van de Heren van Mierlo wel hun titel voeren maar waren er vrijwel geen rechten meer aan verbonden. In 1990 werd een bodemonderzoek uitgevoerd naar het kasteel van Mierlo. Daarbij is vast komen te staan dat de fundamenten, of in elk geval een groot gedeelte ervan, nog in de bodem aanwezig zijn, inclusief puinresten en grachten.
Locatie visualisatie Kasteel Mierlo - heden
De locatie waar het kasteel heeft gestaan ligt als een verlaging midden in een weiland tussen de Kasteelweg en de Trimpert, sinds kort te zien op de doorkijk- en informatieborden aan deze straten. Nu rest ons van de Heerlijkheidsbezittingen alleen nog één kasteelboerderij, de standerdmolen, het geheel verbouwde jachthuis, een vijver (Weijerke) en de onzichtbare maar nog wel aanwezige fundering van het kasteel.
Ontdek Kasteel Mierlo in 3D
De meeste Mierlonaren weten dat er in Mierlo ooit een kasteel stond, maar weet je ook door wie het destijds is gebouwd, waar het precies stond en wat er nog van is overgebleven? Als je klikt op historie lees je meer over geschiedenis van Kasteel Mierlo. Er zijn nu ook enkele 3D visualisaties te zien.
Bekijk de filmpjes